Budynek “Sokoła” w Tuchowie

Trzeba więc hartu, aby wobec grobów
Wciąż się mnożących uginać czoła;
Trza siły woli i dojść do tych zasobów,
oto zadanie, oto cel „Sokoła”.
(J. Kasprowicz)

Tuchowski „Sokół” powstał jako siedziba Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – patriotycznej organizacji promującej kulturę i sprawność fizyczną, budującej świadomość narodową, przygotowującej młodzież do walki o wolność i niepodległość. Budowanie Sokolni w Tuchowie było niezwykłym i trudnym przedsięwzięciem, o którym druhowie myśleli od początku swojej działalności, tj. od roku 1898. Początkowo budynek „Sokoła” miał powstać przy ul. Zielonej, gdzie w 1904 roku Towarzystwo wykupiło działkę od Marii Gajkowskiej. Tam gromadzono materiał budowlany przekazany głównie przez druhów. Niestety ze względu na konfigurację terenu oraz problemy z sąsiadami zrezygnowano z tego miejsca, działkę sprzedano, a na realizację przedsięwzięcia nadal prowadzono zbiórki w kraju i za granicą (w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i we Francji). W 1910 roku Towarzystwo odkupiło działki – oddalone nieco od ul. Mickiewicza – najpierw od M. Sorysa, później od B. Klimka, gdzie „Sokół” stoi do dziś.
Budowę rozpoczęto od budowy studni, gromadzenia kamieni budowlanych, wapna do gaszenia, desek, cegły, drzewa, żwiru, budowy szopy na narzędzia, wciąż prowadząc zbiórki. Prace ziemne rozpoczęto w drugiej połowie 1910 roku dla uczczenia rocznicy bitwy pod Grunwaldem, a zamiast ogrodzenia posadzono głóg. Budynek był gotowy już w roku kolejnym.
Uroczystość poświęcenia gmachu, choć dokładnie przemyślana i przygotowana, przekładana była trzy razy, w rezultacie się nie odbyła, a Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” zajęło się kupnem karabinów, mundurów polowych i wyposażenia chłopców, późniejszych legionistów. Tuchowski „Sokół” w latach swojej działalności organizował wiele bardzo istotnych imprez o charakterze patriotycznym. Szkolił również młodzież w umiłowaniu do ojczyzny, a także dbał o ich rozwój fizyczny. Do tuchowskiego „Sokoła” uczęszczało wielu przyszłych legionistów, którzy do walki wyruszyli z Tuchowa z grupą Waleriana Młyńca.
Dziś w budynku „Sokoła” mieści się Muzeum Miejskie.

Zdjęcia